Κύηση μετά τα 35: Πώς η ηλικία επηρεάζει τη γονιμότητα και την εγκυμοσύνη
Γονιμότητα και Ηλικία
Πώς επηρεάζει η ηλικία τη γονιμότητα;
Όλο και περισσότερες γυναίκες καθυστερούν να κάνουν παιδιά μέχρι τα τέλη της δεκαετίας των 30 ή 40. Αλλά καθώς μεγαλώνει μία γυναίκα, το ίδιο κάνουν οι ωοθήκες της και τα ωάρια σε αυτές. Αυτές τις αλλαγές δεν μπορεί να τις δει ή αισθανθεί μία γυναίκα και συμβαίνουν πιο γρήγορα από ό,τι θεωρεί η πλειοψηφία.
Η κορύφωση των αναπαραγωγικών ετών μιας γυναίκας είναι μεταξύ του τέλους της εφηβείας και του τέλους της δεκαετίας των 20. Λίγο μετά τα 30, η γονιμότητα (η ικανότητα επίτευξης εγκυμοσύνης) αρχίζει να μειώνεται. Αυτή η πτώση συμβαίνει πιο γρήγορα περίπου στα 35 έτη και μέχρι τα 45, η γονιμότητα έχει μειωθεί τόσο πολύ, που είναι σχεδόν απίθανη μία εγκυμοσύνη με φυσικό τρόπο.
Πώς επηρεάζει η ηλικία τα ωάρια;
Ο αριθμός των ωαρίων που έχει μία γυναίκα είναι συγκεκριμένος κατά τη γέννηση της και ελαττώνεται με την πάροδο των χρόνων. Σε μεγαλύτερες ηλικίες (πάνω από 35 ετών) υπάρχουν μεγαλύτερες πιθανότητες να υπάρχουν ωάρια με ανωμαλίες στα χρωμοσώματα. Επίσης όσο προχωράει η ηλικία υπάρχουν μεγαλύτερες πιθανότητες για προβλήματα υγείας που επηρεάζουν τη γονιμότητα, όπως τα ινομυώματα και η ενδομητρίωση.
Ποιες είναι οι πιθανότητες εγκυμοσύνης με την πάροδο της ηλικίας;
Σε υγιή ζευγάρια στη δεκαετία των 20 και στις αρχές των 30, περίπου 1 στις 4 γυναίκες θα μείνουν έγκυες σε κάθε κύκλο. Μέχρι την ηλικία των 40 ετών, περίπου 1 στις 10 θα μείνει έγκυος ανά κύκλο. Η γονιμότητα ενός άνδρα μειώνεται επίσης με την ηλικία, αλλά όχι τόσο προβλέψιμα.
Πότε πρέπει να γίνει έλεγχος υπογονιμότητας;
Έλεγχος υπογονιμότητας γίνεται μετά από 12 μήνες ελεύθερων και συστηματικών επαφών που δεν έχει επιτευχθεί κύηση. Το διάστημα αυτό περιορίζεται στους 6 μήνες αν η γυναίκα είναι άνω των 35 ετών. Στα 40, ο έλεγχος γίνεται άμεσα. Αυτή η συμβουλή είναι ιδιαίτερα σημαντική εάν υπάρχει μία κατάσταση που θα μπορούσε να επηρεάσει τη γονιμότητα, όπως η ενδομητρίωση.
Τι συμβαίνει κατά τον έλεγχο υπογονιμότητας;
Κατά τον έλεγχο της υπογονιμότητας, διενεργούνται κλινικές, εργαστηριακές και απεικονιστικές εξετάσεις ώστε να βρεθεί η αιτία της υπογονιμότητας. Εάν βρεθεί μια αιτία, αποφασίζεται η κατάλληλη θεραπεία. Σε πολλές περιπτώσεις, η υπογονιμότητα μπορεί να αντιμετωπιστεί επιτυχώς ακόμα κι αν δεν βρεθεί η αιτία. Αλλά οι πιθανότητες επιτυχίας μειώνονται με την ηλικία.
Πώς αλλάζει η εγκυμοσύνη με την ηλικία
Υπάρχουν κίνδυνοι όταν η εγκυμοσύνη συμβαίνει σε μεγαλύτερη ηλικία;
Σε προχωρημένες ηλικίες, υπάρχει μεγαλύτερος κίνδυνος επιπλοκών στην κύηση. Για παράδειγμα, όσες μένουν έγκυες μετά τα 40 έχουν αυξημένο κίνδυνο προεκλαμψίας, σακχαρώδη διαβήτη κύησης, υπολειπόμενης ανάπτυξης. Η εγκυμοσύνη αργότερα στη ζωή μπορεί επίσης να επηρεάσει την υγεία του εμβρύου.
Γιατί αυξάνεται ο κίνδυνος προβλημάτων εγκυμοσύνης με την ηλικία;
Διότι όσο μεγαλύτερη η ηλικία, τόσο πιθανότερο να συνυπάρχει κάποια συνυπάρχουσα πάθηση. Για παράδειγμα, η υψηλή αρτηριακή πίεση είναι πιο συχνή σε άτομα μεγαλύτερης ηλικίας. Η υψηλή αρτηριακή πίεση πριν από την εγκυμοσύνη μπορεί να αυξήσει τον κίνδυνο προεκλαμψίας. Ωστόσο, μελέτες δείχνουν επίσης ότι γυναίκες σε μεγαλύτερη ηλικία που έχουν ελεύθερο ιστορικό μπορεί επίσης να έχουν επιπλοκές στην εγκυμοσύνη.
Πώς μπορεί να ελαττωθεί ο κίνδυνος προεκλαμψίας;
Υπάρχουν συγκεκριμένοι παράγοντες κινδύνου για προεκλαμψία (πχ ηλικία>35 ετών), που αν τους έχει μία γυναίκα ο μαιευτήρας γυναικολόγος θα συστήσει τη λήψη χαμηλής δόσης ασπιρίνης κατά τη διάρκεια της εγκυμοσύνης. Μιλήστε με τον γυναικολόγο σας σχετικά με τους παράγοντες κινδύνου για προεκλαμψία και εάν πρέπει να λάβετε ασπιρίνη.
Μάθε περισσότερα σχετικά με την προεκλαμψία.
Τι πρέπει να γνωρίζω για τις γενετικές ανωμαλίες;
Ο συνολικός κίνδυνος απόκτησης μωρού με χρωμοσωμική ανωμαλία είναι μικρός. Αλλά καθώς μεγαλώνετε, αυξάνεται ο κίνδυνος γέννησης ενός μωρού με χρωμοσώματα που λείπουν, έχουν βλάβες ή είναι παραπάνω από το φυσιολογικό. Αυτό μπορεί να οδηγήσει σε γενετικές καταστάσεις όπως το σύνδρομο Down (τρισωμία 21), το σύνδρομο Patau (τρισωμία 13) και το σύνδρομο Edwards (τρισωμία 18).
Πόσο συχνό είναι το σύνδρομο Down;
Το σύνδρομο Down είναι το πιο κοινό σύνδρομο που εμφανίζεται σε μεγαλύτερες ηλικίες. Ο κίνδυνος να επηρεαστεί μια εγκυμοσύνη από το σύνδρομο Down είναι:
- 1 στις 1,250 στην ηλικία των 20
- 1 στις 1,000 στην ηλικία των 25
- 1 στις 714 στην ηλικία των 30
- 1 στις 294 στην ηλικία των 35
- 1 στις 86 στην ηλικία των 40
Υπάρχει η δυνατότητα ανίχνευσης γενετικών ανωμαλιών;
Υπάρχουν δύο τύποι προγεννητικών εξετάσεων για γενετικές διαταραχές:
- Οι προληπτικές εξετάσεις προγεννητικού ελέγχου αξιολογούν τον κίνδυνο να επηρεαστεί μια εγκυμοσύνη από χρωμοσωμικές ή ανατομικές ανωμαλίες. Προληπτικός έλεγχος μπορεί να γίνει πριν (για κληρονομικές διαταραχές) και κατά τη διάρκεια της εγκυμοσύνης.
- Προγεννητικές διαγνωστικές εξετάσεις: Αυτές οι εξετάσεις δίνουν με βεβαιότητα την απάντηση για το αν το έμβρυο, έχει πράγματι ορισμένες διαταραχές. Αυτές οι εξετάσεις γίνονται σε κύτταρα από το έμβρυο ή τον πλακούντα που λαμβάνονται μέσω αμνιοπαρακέντησης ή λήψης χοριακών λαχνών (CVS).
Είναι υποχρεωτικός ο προγεννητικός έλεγχος;
Τόσο ο προληπτικός έλεγχος όσο και ο διαγνωστικός έλεγχος προσφέρονται σε κάθε κύηση ανεξαρτήτως ηλικίας ή ιστορικού. Συζητήστε με τον γυναικολόγο σας σχετικά με τις προγεννητικές εξετάσεις, ώστε να σας κατευθύνει.
Υπάρχουν άλλοι κίνδυνοι της εγκυμοσύνης σε μεγαλύτερη ηλικία;
Οι κίνδυνοι αποβολής και εμβρυικού θανάτου είναι υψηλότεροι σε γυναίκες άνω των 35 ετών.
Επιπλέον, η πολύδυμη εγκυμοσύνη είναι συχνότερη. Σε μεγαλύτερες ηλικίες οι ωοθήκες, είναι πιο πιθανό να απελευθερώνουν περισσότερα του ενός ωάρια κάθε μήνα. Ορισμένες θεραπείες γονιμότητας αυξάνουν επίσης την πιθανότητα πολύδυμης εγκυμοσύνης. Αν και οι πολύδυμες κυήσεις μπορεί να είναι ανεπίπλεκτες, μεταξύ άλλων κινδύνων, μπορεί να αυξήσουν τον κίνδυνο πρόωρου τοκετού.
Γιατί είναι σημαντικός ο προγεννητικός έλεγχος;
Η έγκαιρη και τακτική προγεννητική φροντίδα μπορεί να αυξήσει τις πιθανότητές σας να αποκτήσετε ένα υγιές μωρό. Σε κάθε επίσκεψη, παρακολουθείται η υγεία σας και το καλώς έχειν του εμβρύου. Η τακτική προγεννητική φροντίδα μπορεί να βοηθήσει τον μαιευτήρα σας να εντοπίσει πιθανά προβλήματα νωρίς και να λάβει μέτρα για τη διαχείρισή τους.
Εάν υπάρχει μια προϋπάρχουσα ιατρική πάθηση ή εάν εμφανιστεί κατά τη διάρκεια της εγκυμοσύνης, μπορεί να χρειαστεί οι επισκέψεις να είναι συχνότερες. Μπορεί επίσης να χρειαστεί στενότερη παρακολούθηση εάν η μητέρα είναι 40 ετών και άνω. Επιπλέον, εξετάσεις κοντά στο τέλος της εγκυμοσύνης διασφαλίζουν την καλή κατάσταση του εμβρύου.
Πώς μπορεί η ηλικία να επηρεάσει τον τοκετό;
Εάν είστε 40 ετών και άνω, ο μαιευτήρας μπορεί να συστήσει να γεννήσετε στις 39 εβδομάδες. Αυτό μπορεί να γίνει με πρόκληση τοκετού. Από μόνη της, η μεγαλύτερη ηλικία δεν σημαίνει ότι χρειάζεστε καισαρική τομή.
Προγραμματισμός εγκυμοσύνης
Ποια είναι τα πρώτα βήματα πριν μία εγκυμοσύνη;
- Διακοπή κατανάλωσης αλκοόλ και καπνίσματος.
- Έναρξη λήψης φυλλικού οξέος για την μείωση του κινδύνου ελλειμάτων του νευρικού σωλήνα του εμβρύου.
- Προγραμματίστε μια επίσκεψη με τον μαιευτήρα σας για συμβουλευτική πριν την εγκυμοσύνη
Τι περιλαμβάνει η επίσκεψη στον μαιευτήρα γυναικολόγο πριν από μια εγκυμοσύνη;
Αυτή είναι μια επίσκεψη με τον γυναικολόγο όπου ελέγχεται το ατομικό και ιατρικό οικογενειακό ιστορικό, τυχόν προηγούμενες κυήσεις και οποιαδήποτε λήψη φαρμάκων. Δίνονται επίσης οδηγίες:
- Για τη διατροφή και τον τρόπο ζωής
- Για τον στόχο ενός ένα υγιούς βάρους
- Για τον συνιστώμενο έλεγχο για σεξουαλικώς μεταδιδόμενα νοσήματα (ΣΜΝ)
- Για τις προληπτικές εξετάσεις κληρονομούμενων νοσημάτων
Όλες οι γυναίκες πρέπει να επισκεφθούν τους γυναικολόγους τους αν σχεδιάζουν μία εγκυμοσύνη, αλλά είναι ιδιαίτερα σημαντικό εάν είναι άνω των 35 ετών.
Τι γίνεται αν δεν είμαι έτοιμη τώρα, αλλά μπορεί να θέλω παιδιά στο μέλλον;
Όλες οι γυναίκες θα πρέπει να σκεφτούν το πότε και αν θέλουν να τεκνοποιήσουν. Αυτό ονομάζεται οικογενειακός προγραμματισμός και η συζήτηση με τον γυναικολόγο σας μπορεί να σας βοηθήσει στην ανάπτυξη ενός πλάνου οικογενειακού προγραμματισμού.
Με σωστό πλάνο οικογενειακού προγραμματισμού, εξασφαλίζεται η υγιεινή των οργάνων αναπαραγωγής, συντηρείται η ικανότητα εγκυμοσύνης για το μέλλον, μειώνεται η νοσηρότητα από διάφορα νοσήματα και αυξάνονται οι εκπαιδευτικές και επαγγελματικές δυνατότητες μιας γυναίκας.
Πόσο συχνά θα εξετάζω το πλάνο οικογενειακού προγραμματισμού;
Είναι καλό να συζητάτε με τον γυναικολόγο σας, για τον οικογενειακό σας προγραμματισμό κατά τον ετήσιο γυναικολογικό έλεγχο. Αναρωτηθείτε αν θα θέλατε να κάνετε παιδιά τον επόμενο χρόνο. Εάν η απάντησή σας είναι ναι, μπορείτε να κάνετε βήματα για μια υγιή εγκυμοσύνη. Εάν η απάντησή σας είναι αρνητική, μπορείτε να βεβαιωθείτε ότι χρησιμοποιείτε μια αξιόπιστη αντισυλληπτική μέθοδο. Μπορείτε επίσης να ενημερωθείτε για τις επιλογές διατήρησης της γονιμότητας, εάν έχετε αποφασίσει ότι θα θέλατε να τεκνοποιήστε μετά τα 35.
Διατήρηση της Γονιμότητας
Τι είναι η εξωσωματική γονιμοποίηση,
Εάν μία γυναίκα επιλέξει να αποκτήσει παιδιά αργότερα στη ζωή της, μια επιλογή (αν δεν επιτευχθεί με φυσικό τρόπο ή σε κάποιες ιατρικές καταστάσεις) μπορεί να είναι η εξωσωματική γονιμοποίηση (IVF). Με την εξωσωματική γονιμοποίηση, το σπέρμα συνδυάζεται με τα ωάρια μιας γυναίκας στο εργαστήριο. Εάν το σπέρμα γονιμοποιήσει τα ωάρια και αναπτυχθούν έμβρυα αυτά μεταφέρονται στη μήτρα.
Τι συμβαίνει με τα έμβρυα που αποθηκεύονται για μελλοντική χρήση;
Τα έμβρυα μπορούν να καταψυχθούν και να χρησιμοποιηθούν πολλά χρόνια αργότερα. Έτσι το έμβρυο, αποψύχεται και μεταφέρεται στη μήτρα με σκοπό την επίτευξη εγκυμοσύνης. Η πιθανότητα επιτυχίας της εξωσωματικής γονιμοποίησης εξαρτάται από πολλούς παράγοντες, συμπεριλαμβανομένων της συνολικής υγείας και ηλικίας της γυναίκας, όταν τα έμβρυα καταψύχονται.
Τι άλλο πρέπει να γνωρίζω για την εξωσωματική γονιμοποίηση;
Η συζήτηση με έναν ειδικό στην υποβοηθούμενη αναπαραγωγή θα σας βοηθήσει να κατανοήσετε τις πιθανότητες επιτυχίας με την εξωσωματική γονιμοποίηση. Η θεραπεία της υπογονιμότητας απαιτεί χρόνο και μπορεί να έχει υψηλό κόστος.
Τι είναι η κατάψυξη ωαρίων;
Η κατάψυξη ωαρίων ή κρυοσυντήρηση ωαρίων έχει γίνει δημοφιλής τα τελευταία χρόνια. Είναι μία διαδικασία κατά την οποία, μη γονιμοποιημένα ωάρια της γυναίκας συλλέγονται, καταψύχονται και αποθηκεύονται ως μέθοδος διατήρησης της γονιμότητας, με σκοπό την μετέπειτα χρήση τους στην εξωσωματική γονιμοποίηση.
Ποιες πρέπει να σκεφτούν την κατάψυξη ωαρίων;
Η κατάψυξη ωαρίων είναι μία καλή επιλογή για τις γυναίκες που επιθυμούν να καθυστερήσουν την τεκνοποίηση. Επίσης συνιστάται σε γυναίκες που υποβάλλονται σε θεραπεία για καρκίνο και η οποία θα επηρεάσει τη μελλοντική τους γονιμότητα.
Στην Ελλάδα με το τελευταίο νομοσχέδιο που ψηφίσθηκε, αυξήθηκε το ηλικιακό όριο της ιατρικής υποβοήθησης από τα 50 στα 54 έτη και δίνεται η δυνατότητα κρυοσυντήρησης γεννητικού υλικού για προσωπικούς λόγους χωρίς την προϋπόθεση συναίνεσης του συζύγου/συντρόφου για τη χρησιμοποίησή του.
